ඔෟෂධ ආසාත්මිකතාව

Kalana Madhawa

Faculty of Allied Sciences

University of Peradeniya

" සියලු ඔෟෂධ වස ය. " යන පාඨයද සමග මෙම කෙටි සටහන ආරම්භ කිරීම සුදුසු යැයි සිතමි. අප ඔෟෂධ භාවිත කරන්නේ අපගේ රෝගාබාධ සුව කර ගැනීම සඳහාය. නමුත් එම ඔෟෂධම අපට හානිදායක

වන අවස්ථා ද ඇත. ඔෟෂධ ආසාත්මිකතාව යනු ඉන් එක් වර්ගයකි.

ඔෟෂධ ආසාත්මිකතාවයක් යනු කුමක්ද.?

ඔෟෂධ ආසාත්මිකතාවයක් යනු ඔෟෂධයක් නිසා ඇතිවන ආසාත්මිකතා ප්‍රතික්‍රියාවකි. ආසාත්මිකතා ප්‍රතික්‍රියාවක් සමඟ, ආසාදන හා රෝග සමඟ සටන් කරන ඔබේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය ඔෟෂධයට එරෙහිව ප්‍රතික්‍රියා කරයි. මෙම ප්‍රතික්‍රියාව මගින් කැසීම, උණ සහ හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතා වැනි රෝග ලක්ෂණ ඇති විය හැක. ඇතැම් ආසාත්මිකතා මාරාන්තික ද විය හැකිය. එමනිසා ඔබට ඔෟෂධ ආසාත්මිකතාවයක් තිබේද යන්න සහ ඒ සඳහා කුමක් කළ යුතුද යන්න දැන ගැනීම වැදගත්ය.

ඔෟෂධ අසාත්මිකතා ඇති වන්නේ ඇයි?

ඔබේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය ඔබව රෝගවලින් ආරක්ෂා කිරීමට උපකාරී වේ. වෛරස්, බැක්ටීරියා, පරපෝෂිතයන් සහ වෙනත් ආගන්තුක ද්‍රව්‍ය වැනි ආක්‍රමණිකයන්ට එරෙහිව සටන් කිරීම සඳහා එය නිර්මාණය වී ඇත. මෙම ආක්‍රමණිකයන්ගෙන් එක් අයෙකු හෝ සඳහා ඔබේ ශරීරයට ඇතුළු කරන ඔෟෂධයක් වැරදි වූ විට එය තර්ජනයක් යැයි සිතන ඔබේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය එයට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ප්‍රතිදේහ සෑදීමට පටන් ගනී. මේවා විශේෂ ප්‍රෝටීන වන අතර එය ආක්‍රමණිකයාට පහර දීමට සැලසුම් කර ඇත. මෙම අවස්ථාවේ දී, ඔවුන් ඔෟෂධයට පහර දෙයි. මෙම ප්‍රතිශක්තිකරණ ප්‍රතිචාරය දැවිල්ල වැඩි කිරීමට හේතු වන අතර එමගින් කැසීම, උණ හෝ හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතා ඇති විය හැක. ඔබ පළමු වරට ඔෟෂධය ගත් විට ප්‍රතිශක්තිකරණ ප්‍රතිචාරය සිදුවිය හැකිය, නැතහොත් ඔබ එය බොහෝ වාරයක් කිසිදු ගැටළුවක් නොමැතිව ගත් පසුවද විය හැකිය.

දරුණු ඔෟෂධ ආසාත්මිකතාවයක් ජීවිතයට තර්ජනයක් විය හැකිය. එය anaphylaxis වලට හේතු විය හැක. Anaphylaxis යනු හදිසියේම, ජීවිතයට තර්ජනයක් වන, ඔෟෂධයකට හෝ වෙනත් අසාත්මිකතාවයකට එරෙහිව සිදුවන මුළු ශරීර ප්‍රතික්‍රියාවකි. ඔෟෂධය ලබා ගැනීමෙන් මිනිත්තු කිහිපයකට පසුව anaphylaxis ප්‍රතික්‍රියාවක් සිදුවිය හැකිය. සමහර අවස්ථාවලදී, එය ඔෟෂධය ලබාගෙන පැය 12 ක් ඇතුළත සිදුවිය හැකිය. එහි ලක්ෂණ ලෙස,

• අක්‍රමවත් හෘද ස්පන්දනය

• හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතාව

• ඉදිමීම

• සිහිසුන් වීම

ආදිය දැක්විය හැකිය.

Anaphylaxis සඳහා වහාම ප්‍රතිකාර නොකළහොත් මාරාන්තික විය හැක.

අතුරු ආබාධ සහ ඔෟෂධ ආසාත්මිකතා අතර ඇති වෙනස්කම් මොනවාද?

ඔෟෂධ ආසාත්මිකතාවයක් සමහර පුද්ගලයින්ට පමණක් බලපායි. එය සෑම විටම ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියට සම්බන්ධ වන අතර එය සෑම විටම සෘණාත්මක බලපෑම් ඇති කරයි. නමුත් අතුරු ආබාධයක් ඔෟෂධයක් ගන්නා ඕනෑම පුද්ගලයෙකුට ඇතිවිය හැකිය. එසේම, එය සාමාන්‍යයෙන් ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියට සම්බන්ධ නොවේ. අතුරු ආබාධයක් යනු ඔෟෂධයේ ප්‍රධාන කාර්යයට සම්බන්ධ නොවන ඕනෑම ක්‍රියාවකි. එනම් හානිකර හෝ ප්‍රයෝජනවත් ක්‍රියාවකි. නිදසුනක් වශයෙන්, වේදනාවට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා භාවිතා කරන ඇස්ප්‍රින් (aspirin) බොහෝ විට ආමාශයේ ඇතිවන හානිකර අතුරු ආබාධ ඇති කරයි. කෙසේ වෙතත්, එය ඔබගේ හෘදයාබාධ හා ආඝාත අවදානම අවම කිරීමේ ප්‍රයෝජනවත් අතුරු ආබාධයක් ද ඇත. වේදනාව සඳහා භාවිතා කරන ඇසිටමිනොෆෙන් (Acetaminophen) / ටයිලෙනෝල් (Tylenol) ද අක්මාවට හානි කළ හැකිය. රුධිර නාල පුළුල් කිරීමට සහ රුධිර ප්‍රවාහ වැඩි දියුණු කිරීමට භාවිතා කරන නයිට්‍රොග්ලිසරින් (nitroglycerin) ප්‍රයෝජනවත් අතුරු ආබාධයක් ලෙස මානසික ක්‍රියාකාරිත්වය වැඩි දියුණු කළ හැකිය.

ඔෟෂධ ආසාත්මිකතාවයකට ප්‍රතිකාර කරන්නේ කෙසේද?

ඔෟෂධ ආසාත්මිකතාවයක් ඔබ කළමනාකරණය කරන්නේ කෙසේද යන්න රඳා පවතින්නේ එය කෙතරම් දරුණුද යන්න මතය. එමෙන්ම කාලයත් සමඟ ඔබේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය වෙනස් විය හැකිය. ඔබේ ආසාත්මිකතා දුර්වල වීමට, ඉවත් වීමට හෝ නරක අතට හැරීමට ඉඩ ඇත. එබැවින්, ඔෟෂධයක් කළමනාකරණය කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ ඔබේ වෛද්‍යවරයාගේ උපදෙස් අනුගමනය කිරීම සැමවිටම වැදගත් වේ.